Brùsti
Eleusine indica
Poaceae Graminaceae
Nom en français : Éleusine d'Inde.
Descripcioun :La brùsti es un grame fourestié que trachis sus li trepadou e li caladat de vilo. Es uno planto pulèu rebaladisso au nostre, mai que se pòu dreissa. Se recounèis à sis enflourejado en espigo plato que porto dos renguièro d'espigueto (fotò).
Usanço :La planto èi manjadisso. En Indo, se manjon li racino cruso e li jóuini planto. Lou gran èi tambèn manjadis (es esta manja di tèms de carestié). Èi peréu couneigudo pèr èstre uno planto vertuouso contro forço malautié : èi diuretico, vermifujo, sudorifico, febrifujo... Lis estùdi d'aro mostron d'interessanto prouprieta anti-óussidanto, anti-inflamativo, anti-diabetico e anti-cancerogèno.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Eleusine
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à óutobre
Liò : Trepadou
- Escoumbre e proche dis oustau
- Paret
- Caladat
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Eleusine indica (L.) Gaertn., 1788
Espargoulo
Parietaria judaica
Urticaceae
Àutri noum : Esparagoulo, Chamberousset, Cambo-rous, Cambo-rousseto, Erbo-de-paret.
Nom en français : Pariétaire.
Descripcioun :L'espargoulo, planto proun couneigudo, vèn bèn dins li muraio de touto meno e lis escoumbre. Se recounèis à sa cambo rousseto. Coumpara emé P. officinalis.
Usanço :L'espargoulo es un grand remèdi pèr l'enfantuegno : la tisano de la planto se bouto dins lou bebeiroun pèr espurga la ninèio e lucha contro la cagagno. S'emplego peréu contro li proublèmo de ren (graviho o "mal de la pèiro" in J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 60), enflamacioun...) : 150 g de fueio fresco, 1 l d'aigo e un zèst de limoun, faire bouli e béure uno tasseto 3 cop pèr jour. A Brignolo se fasié uno bevendo amé de regalisso : "lou béure dei segaire", (G. Rambert in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Parietaria
Famiho : Urticaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à nouvèmbre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Paret
- Baus
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterano-Atlantico
Ref. sc. : Parietaria judaica L., 1756
(= Parietaria diffusa Mert. & W.D.J.Koch, 1823 )